چاه ارت چیست؟ به چند روش میتوان چاه ارت ایجاد کرد؟ برای این که به پاسخ های سوال های تان برسید لازم است با تامین الکتریک همراه باشید!
معنی واژه زمین یا ارت در برق و الکترونیک بسیار فراوان است و حتی ممکن است در وسایل نقلیه ای مانند کشتی، هواپیما یا فضاپیما که عملاً اتصال مشترکی با زمین ندارند نیز از این واژه به عنوان پتانسیل صفر استفاده شود.
زمین در یک مدار الکتریکی میتواند نقش یک نقطه مبدا را داشته باشد که بر طبق آن بقیه ولتاژهای الکتریکی را اندازهگیری میکند. این واژه در مورد یک اتصال مستقیم به زمین نیز استفاده میشود.
برای حفاظت از برخورد آذرخش و اتصال الکتریسیته به بدنه یخچال و هر وسیله موجود در منزل و کارگاه که به برق وصل میشود و در اثر تماس انسان برای وی خطر ایجاد میکند ما چاه ارت (چاه زمین کاری) احداث میکنیم. برای ساختمان مسکونی از چاه ارت زیر 5 اهم استفاده می شود و برای شرکتها و کارخانه ها از چاه ارت زیر 2 اهم استفاده می گردد.
سیستم ارتینگ هر جريان الکتريکي که وارد اين سيستم شود را به طور کامل به زمين منتقل می کند. سيستم ارتينگ متشکل از چاه ارت و سيم متصل به چاه ميباشد.
اگر ما بدنه تمام دستگاههاي صنعتي و مخابراتي و خانگي و… يا به طور کلي هر نوع مصرف کننده برق را توسط يک رشته سيم به سيم اتصال به زمين متصل کنيم، يک سيستم ارتينگ ايجاد کرده ايم.
هدف ايجاد اين سيستم اين است که اگر هر يک از سيم هاي فاز و يا سيم نول به هر طريقي به بدنه دستگاه اتصال يابد و مدار الکتريکي مورد نظر دچار نشتي جريان شود، اين نشتي جريان توسط سیم ارت به زمين منتقل شده و از برق گرفتگي و يا در مواردي اتصالي دستگاه جلوگيري مي شود.
گاهی اوقات به اشتباه بدنه مصرف کننده هاي خانگي را به لوله هاي آهني آب و يا گاز و يا حتي به اسکلت ساختمان اتصال مي دهند که اين کار بسيار خطرناکي است که منجر به برق گرفتگي هاي کشنده ميشود.
در اثر برخورد صاعقه به ساختمانی که سیستم ارتینگ ندارد معمولاً کامپیوتر تاسیسات ساختمان و غیره آسیب میبینند در هنگام اتصال کامل سيم هاي فاز به سيم ارت فيوز مربوط به آن فاز عمل کرده و جريان را قطع مي کند و در هنگام اتصال کامل سيم نول به سيم ارت اگر مدار ارتينگ داراي فيوز محافظ جان (FI) باشد، اين فيوز از ۳۰ ميلي آمپر نشتي جريان به بالا را قطع مي کند و باعث قطع کامل جريان فاز و نول ميشود.
لازم به ذکر است که سيم ارت و سيم نول به ظاهر بسيار به يکديگر شبيه هستند ولي در عمل دو سيم مستقل از هم هستند و عملکردي متفاوت از يکديگر دارند و هرگز نباید از يکي بجاي ديگري استفاده کرد.
سيستم ارتينگ امروزه کاربردي همانند خود برق را داراست و از اهميت بسيار ويژه اي برخوردار است. چنانکه در مخابرات به سیستم های ارتینگ بسيار حساس و دقيق براي جلوگيري نويز در شبکه نياز است و نيز در شبکه هاي انتقال و توزيع برق کاربرد فراوان دارد شبکه هاي برق گير بدون سيم ارت عملا بلا استفاده هستند.
روش های اجرای ارت:
بطور كلي جهت اجراي ارت و سيستم حفاظتي دو روش كلي وجود دارد كه ذيلاً ضمن بيان آنها، موارد استفاده و تجهيزات مورد نياز هر روش و نحوه اجراي هر يك بيان ميگردد .
۱ـ زمين عمقي :
در اين روش كه يك روش معمول مي باشد از چاه براي اجراي ارت استفاده مي شود.
۲- زمين سطحي:
در اين روش سيستم ارت در سطح زمين (براي مناطقي كه امكان حفاري عميق در آنها وجود ندارد) و يا در عمق حدود ۸۰ سانتيمتر اجرا مي گردد.
در چه شرايطي از روش سطحي براي اجراي ارت استفاده نمائيم؟
در مكانهايي كه :
ـ فضاي لازم و امكان حفاري در اطراف سايت وجود داشته باشد .
ـ ارتفاع از سطح دريا پائين باشد مانند شهرهاي شمالي و جنوبي كشور .
ـ پستي و بلندي محوطه سايت كم باشد .
ـ فاصله بين دكل و سايت زياد باشد .
با توجه به مزاياي روش سطحي اجراي ارت به اين روش ارجحيت دارد.