لایه فيزیکی layer Physical:
اولین لایه مدل OSI بوده و در پایین ترین سطح این مدل است. در این لایه نحوه اتصال دو ایستگاه به یکدیگر از طریق کابل و توپولوژی های شبکه و سرعت آنها توضیح داده می شود.
این لایه مسئول تبدیل اطلاعات از بیت به سیگنال های الکتریکی می باشد. در واقع اگر بخواهیم موقعیت این لایه را نشان دهیم لبه کارت شبکه ما یعنی ما بین کارت شبکه و رسانه انتقال (کابل و...) همان لایه فیزیکی می شود. پارامترهایی که باید در این لایه مورد نظر باشند عبارتند از:
ماهیت فیزیکی خط انتقال (مسی، فیبر نوری، مایکرویو و...)
چگونگی نمایش بیت ها در قالب سیگنال متناسب با کانال
ظرفیت کانال فیزیکی و نرخ ارسال (rate bit)
مسائل مکانیکی و الکتریکی مانند نوع کابل، باند فرکانسی و نوع رابط کابل (کانکتور)
لایه پيوند داده ها layer link Data:
دومین لایه از مدل OSI می باشد که وظیفه این لایه آن است که با استفاده از مکانیزم ها کشف و کنترل خطا، داده را روی یک کانال بدلیل وجود نویز، بدون خطا به مقصد برساند.
در زمان انتقال اطلاعات ممکن است فریم خراب یا گم شود این وظیفه لایه پیوند داده هاست که در مقصد فریم را بررسی و خطایابی نماید وظیفه دیگر این لایه اطلاعات ارسالی از لایه بالاتر را به واحد های استاندارد و مجاز تبدیل کرده و افزودن فیلد های اطلاعاتی خاص (مثل آدرس مبدا، آدرس مقصد، کدهای کشف خطا و...) یک فریم را تشکیل داده و برای لایه بعدی آماده می کند. این لایه خود از دو زیر لایه به نام های LLC و MAC تشکیل شده است.
هر کدام از این زیر لایه ها وظایفی را به عهده دارند:
زیر لایه LLC:
فریم بندی و شماره گذاری فریم ها و ارسال دریافت فریم ها در کامپیوتر مقصد و بازسازی آن فرستادن Acknowledge به فرستنده در صورت دریافت صحیح اطلاعاتی برای هر فریم در صورت عدم ارسال Acknowledge از سوی گیرنده برای یک فریم آن فریم دوباره توسط فرستنده ارسال خواهد شد.
زیر لایه MAC:
این زیر لایه کنترل دسترسی رسانه نحوه و روش دسترسی یک ایستگاه به شبکه را بیان می دارد که دو نمونه از آن عبارتند از:
Token Pasing
CSMA/CD (carrier sense multiple access/collision detection)
روش Token Pasing
جلوگیر از تصادم یا collision
حرکت یک بسته خالی از اطلاعات درون شبکه (Token)
کامپیوتر برای ارسال اطلاعات منتظر Token می ماند
اقدام به ارسال اطلاعات پس از رسیدن Token به کامپیوتر
باقی ماندن Token تا پایان ارسال کامل اطلاعات نزد کامپیوتر
عدم ارسال اطلاعات توسط کامپیوتر های دیگر
ارسال Acknowledge پس از پایان ارسال اطلاعات توسط کامپیوتر دریافت کننده به کامپیوتر مبدا
ایجاد یک Token توسط کامپیوتر مبدا و آزاد کردن آن در شبکه
روش CSMA/CD:
در این روش اگر دو کامپیوتر همزمان اقدام به ارسال اطلاعات کنند تصادم رخ می دهد برای جلوگیری از این تصادم هر دو کامپیوتر ارسال را رها کرده و مدت زمانی به صورت تصادفی صبر کرده و سپس مجددا اقدام به ارسال اطلاعات می کنند.
لایه شبکه layer Network:
سومین لایه از مدل OSI می باشد که وظیفه مسیریابی و یافتن آدرس های مبدا و مقصد برای انتقال داده را به عهده دارد. پیچیده ترین لایه مدل OSI است چون عمل مسیریابی در آن انجام می شود. این لایه ترافیک شبکه را نیز کنترل کرده و با انتخاب مسیر جدید برای داده از بروز ترافیک جلوگیری می کند. پروتکل IP که از مهمترین پروتکل های شبکه است در این لایه قرار دارد که وظیفه آن آدرس دهی می باشد.
لایه انتقال layer Transport:
چهارمین لایه از مدل OSI می باشد که همانطور که از نامش پیداست وظیفه آن انتقال اطلاعات است. این لایه داده را از لایه بالاتر یعنی session گرفته و به قطعاتی با اندازه مناسب تقسیم کرده، اطلاعات مبدا و مقصد از قبیل شماره پورت به پاکت اضافه می کند و به لایه شبکه تحویل می دهد.
لایه نشست layer Session:
پنجمین لایه از مدل OSI می باشد در این لایه مانند لایه انتقال ارسال اطلاعات است اما خدمات پیشرفته ای نیز ارائه می کند در این لایه ارتباط بین دو ایستگاه با یک توافق آغاز می شود (login ,Authorization ,Authentication) و ادامه می یابد تا طی روالی هماهنگ پایان یابد.
وظایف کلی این لایه:
برقراری و مدیریت یک نشست
حسابداری مشتری ها
اتمام نشست
لایه نشست layer Presentation:
ششمین لایه از مدل OSI می باشد در این لایه داده ها به روش استاندارد کدگذاری و قالب بندی می شوند. برای اینکه کامپیوترهای با کدها و قالب بندی مختلف بتوانند داده ارسال کنند باید با استفاده از یک کدگذاری و قالب بندی استاندارد تبادل اطلاعات نمایند که برای سیستم عامل های مختلف قابل فهم باشد.
این لایه اطلاعات را از لایه بالایی یعنی لایه کاربرد گرفته و با شیوه کدگذاری استاندارد به شیوه قابل فهم برای کامپیوتر مقصد تبدیل کرده و به لایه جلسه تحویل می دهد.
لایه نشست layer Application:
هفتمین لایه از مدل OSI و همچنین بزرگترین لایه از این مدل می باشد. این لایه نقطه ورودی است برای دستیابی به مدل OSI است. تمام برنامه های شبکه در این لایه قرار دارند و ارتباط بین برنامه های روی شبکه در این لایه فراهم می گردد. در این لایه خدمات سودمندی از قبیل ارسال فایل، کنترل یک کامپیوتر از راه دور و... ارائه می گردد.