لامپ فلورسنت:
لامپ فلورسنت یا لامپ مهتابی نوعی چراغ تخلیه الکتریکی گازی است که با برق باعث تحریک بخار جیوه موجود در گاز آرگون و یا نئون می‌شود، که حاصل آن ایجاد پلاسمایی است که از خود پرتو فرابنفش ساطع می‌کند. سپس این پرتو توسط ماده فلورسنت به نور مرئی تبدیل می‌گردد.
لامپ های فلورسنت اولین نسل از لامپ های كم مصرف می باشند كه به میزان قابل توجهی نسبت به لامپ های رشته ای باعث كاهش مصرف انرژی می شوند.
در حال حاضر چراغ های فلورسنت بر اساس قطر تیوب در انواع T-8 ,T-5 و T-10 در توان های متفاوت و رنگ های آفتابی و مهتابی، سبز، قرمز، آبی و سه رنگ (پرچمی) و سرپیچ G-13 به شرح ذیل عرضه می شوند:
T-8 با قطر 26 میلیمتر در توان های 18، 36، 58 وات
T-10 با قطر 32 میلیمتر در توان های 20، 40، 65 وات
مزایای چراغ های فلورسنت:
50 تا 70 درصد صرفه جویی انرژی نسبت به لامپ های رشته ای
عملكرد مناسب و عدم سوسو زنی
استارت و روشن شدن آنی بدون صدا
تابش نوری بسیار مناسب نسبت به ابعاد لامپ
میانگین طول عمر 10000 هزار ساعت.
ساختمان چراغ:
لامپ مهتابی، لوله تخلیه الکتریکی گازی است که نورش به شیوه تازه ای افزایش داده شده است و می‌توان از آن برای روشنایی منازل استفاده نمود. سطح داخلی جدار لامپ با نمک های فلزی فلورنست یا فسفرسنت مانند تنگستات کلسیم، سولفید روی، سیلیکات روی، و... پوشیده شده است. لامپ از بخار جیوه با فشار خیلی کم پر شده است.
مکانیزم کار چراغ مهتابی:
الکترونهایی که از الکترودهای گداخته لامپ خارج می‌شوند با اتم های جیوه داخل لامپ برخورد کرده و باعث تابش آنها می‌شود. بخش عمده‌ای از این تابش، پرتوهای نامرئی فرابنفش می‌باشد. بخش قابل روئیت پرتوهای بخار جیوه در ناحیه سبز و آبی طیف مرئی واقع است که نور ضعیفی را می‌دهد. نور فرابنفش با ماده فلورسنت که دیواره لوله از این ماده پوشیده شده، برخورد کرده و موجب خروجنور با طول موج بلندتر و در ناحیه قابل روئیت طیف می‌شود. به عبارت دیگر پوشش داخلی لامپ، پرتوهای نامرئی را به نور مرئی تبدیل می‌نماید.
استارت چراغ مهتابی:
لامپ مهتابی بایستی با یک خود القا (سیم پیچ) همراه باشد تا در روشن شدن لامپ کمک کند. برای روشن شدن لامپ از یک استارت زن (لامپ کوچک جرقه زدن) استفاده می‌شود که اتصال حرارتی دارد و به طور موازی با لامپ اصلی در مدار قرار می‌گیرد. هنگامی که جریان برقرار می‌گردد ابتدا لامپ الکتریکی (استارت زن) روشن شده و موجب گرم شدن نوار دو فلزی گردیده و اتصال را برقرار می‌کند. در نتیجه، این لامپ الکتریکی اتصال کوتاه می‌کند و از کاتدهای لامپ اصلی جریان الکتریکی عبور می‌کند. که موجب می‌شود در اثر حرارت کاتدها گداخته شوند و با سرد شدن نوار الکتریکی مدار قطع می‌شود.
نقش ترانس در لامپ:
با وجود خود القایی (ترانس) قطع جریان به توسط نوار دو فلزی، فورا تولید ولتاژ زیادی می‌کند که تخلیه خود لامپ فلورسنت را سبب می‌شود و چون ولتاژ دو سر لامپ کمکی (استارت زن) کافی نیست، خاموش می‌شود. نوار دو فلزی اتصال را باز نگاه می‌دارد. کاتدهای لامپ اصلی بوسیله برخورد یونهای مثبت جیوه به دمای زیادی که می‌رسد، برافروخته باقی می‌مانند. در نتیجه لامپ به عمل خود ادامه می‌دهد و بدین ترتیب نوری از خود گسیل می‌کند.
کیفیت نور لامپ مهتابی:
چون نور لامپ فلورسنت بوسیله حرارت ایجاد نمی‌شود، بلکه در اثر تحریک اتمها تولید می‌گردد، از نظر اقتصادی مفید و مقرون به صرفه است. لامپ فلورسنت در سطح وسیع نور تولید می‌کند، روشنایی مناسبی تأمین می‌کند که سایه‌های کمی را سبب می‌شود.
اجزای چراغ فلورسنت
تیوپ
گاز
پوشش فسفر
بالست
استارتر
الکترود
پایه ها