برقگیر و کاربرد آن

با بررسي هاي مختلفي معلوم شده است که در جو زمين حدود1800 طوفان تندري همزمان روي مي دهند و اين طوفان هاي تندري حدود100  آذرخش در ثانيه توليد مي کنند. اگر چه احتمال اينکه شخصي دچار آذرخش شود در حد قابل اغماض کم است با اين وجود آذرخش بسيار زيانبار است. کافي است بدانيم که حدود نيمي از جرقه زني ها در خطوط انتقال بزرگ مقياس امروزي از آذرخش ناشي مي شود. بنابر اين محافظت در مقابل آذرخش مسئله مهمي است.

کارهاي لومونوسوف و فرانکلين
لومونوسوف و فرانکلين نه فقط منشأ الکتريکي آذرخش را توضيح دادند، بلکه ساخت برقگير (رساناي آذرخش(براي حفاظت ساختمان ها از اصابت آذرخش را به انجام رسانيدند.

مشخصات برقگیر 
سيمي بلند و نوک تيز است که در بالاترين نقطه ساختمان مورد حفاظت نصب مي‌شود ته سيم کاملاً به زمين متصل مي‌شود. براي اين منظور معمولا سيم به يک صفحه فلزي لحيم شده و درون زمين تا سطح آب زير زميني فرو برده مي‌شود. در عين طوفان تندري بارهاي زيادي در سطح زمين القا مي‌شوند و ميدان الکتريکي شديدي در سطح زمين بوجود مي‌آيد. شدت ميدان بخصوص در نزديک اجسام نوک تيز زياد است و به اين دليل در نزديکي نوک برقگير تخليه خرمني ظاهر مي‌شود. در نتيجه بارهاي القا شده نمي‌توانند روي ساختمان جمع شوند و آذرخشي ايجاد نمي‌شود.

 
آتش سنت المو

در بعضي موارد تخليه الکتريکي ابر برقگير  نور ناشی از رعد وبرق چنان شديد است که تاباني ناشي از آن به وضوح در نوک آن برقگير ديده مي‌شود. گاهي اين تاباني در نزديکي ساير اجسام نوک تيز مثل بالاي دکلهاي کشتي ، نوکهاي تيز درختها و غيره ديده مي‌شود. با اين پديده از قرنها قبل تحت عنوان آتش سنت المو آشنا بودند و ملواناني که درک درستي از منشأ واقعي از آن نداشتند دچار وحشت و اوهام مي‌شدند. لازم به ياد آوري است که برقگيري وقتي کارش را انجام مي‌دهد، که اتصال آن با زمين کامل باشد. در غير اين صورت بارهاي القايي نمي‌توانند از سطح زمين و ساختمانها به هوا وارد شوند. با بهره گيري از اين مکانيزم توصيه شده است که موقع طوفان تندري آنتن گيرنده راديو بايد به زمين وصل باشد.

محل نصب برقگیـر

برقگیر باید در ورودی پست های ترانس قبل از کلیه تجهیزات و تا حد ممکن نزدیک به آنها نصب گردد. علاوه بر برقگیری که در ورودی پستهای ترانس نصب می‏شود قبل از تجهیزات مهم مانند ترانسفورماتورهای قدرت نیز جداگانه برقگیر نصب می‏شود. معمولاً در مسیر برقگیر به زمین یک شماره انداز قرار می‏دهند که می‏تواند تعداد دفعات تخلیه موج های ولتاژ ضرب ه‏ای بر روی برقگیر را ثبت نماید.