منظور از افت ولتاژ، کاهش سطح ولتاژ در عناصر پسیو (بدون منبع) یک مدار الکتریکی است. افت ولتاژهای روی هادیها، اتصالها، نقاط تماس و مقاومت داخلی منبع، افت ولتاژهایی ناخواسته هستند چرا که موجب کاهش ولتاژ تغذیه خواهند شد. در مقابل افت ولتاژهای روی بارها و دیگر عناصر الکتریکی و الکترونیکی مفید میباشند.
در سیمکشی الکتریکی، دستورالعملهای ملی یا محلی ممکن است محدودیتهایی را برای بیشینۀ افت ولتاژ مجاز روی هادی های مدار در نظر بگیرند. این دستورالعملها تضمین کنندۀ بهینه بودن توزیع انرژی الکتریکی و کارکرد مناسب وسایل الکتریکی هستند.
افت ولتاژ بیش از حد ممکن است موجب عملکرد نامطلوب وسایل الکتریکی شده و نشانگر تلف شدن انرژی روی سیستم سیمکشی است. همچنین میتواند باعث آسیب دیدن موتورهای الکتریکی شود.
لامپ های رشته ای:
افت ولتاژ منجر به کاهش نور لامپ و افزایش طیف قرمز آن می شود.
موتورها:
افت ولتاژ باعث کاهش گشتاور راه اندازی و گشتاور بیشینه می شود، زیرا گشتاور موتور با مجذور ولتاژ ترمینال آن نسبت مستقیم دارد.
لامپ های تخلیه:
این لامپ ها به افت ولتاژهای کوچک، خیلی حساس نیستند ولی افت ولتاژهای بیشتر ممکن است به خاموشی آنها منجر گردد.
دستگاه های الکترونیکی: به افت ولتاژ بسیار حساس اند و به همین خاطر است که در آنها از مدارهای تثبیت کننده استفاده می شود.
در تجهیزات الکترومکانیکی:
تجهیزاتی از قبیل کنتاکتورها در صورت کاهش ولتاژ تا یک حد خاص،دیگر درست کار نمیکنند. به عنوان مثال رفتار کنتاکتورها، چنانچه ولتاژ به 85% مقدار نامی برسد عملاً بسیار نامطمئن خواهد بود.
در طراحی مدارهای الکتریکی و انتقال انرژی روشهای مختلفی برای جبران سازی تاثیرات افت ولتاژ مدار وجود دارد. از سادهترین راههای کاهش افت ولتاژ این است که از هادیهایی با قطر بیشتر برای انتقال انرژی استفاده کنیم که موجب کاهش مقاومت بین منبع و بار میشود.
استاندارد IEC60364-5-52 با عنوان تاسیسات الکتریکی ساختمان ها در بخش 525 این استاندارد آمده است که اگر ملاحظات خاصی در بین نباشد، افت ولتاژ از نقطه شروع تاسیسات تا محل مصرف باید به کمتر از 4% محدود باشد. منظور از ملاحظات خاص می تواند افت ولتاژ موقت در لحظه راه اندازی موتورها یا کشیده شدن جریان های هجومی و سایر موارد مشابه باشد. از افت ولتاژهای موقتی مثل افت ناشی از ولتاژهای گذرا یا افت ولتاژ هنگام بروز اتصالی در سیستم می توان صرف نظر کرد.
استاندارد IEC60204-1 با عنوان ایمنی ماشین آلات - تجهیزات الکتریکی ماشین ها - الزامات کلی در بخش 5-13 توصیه می کند که افت ولتاژ از نقطه تغذیه تا محل بار نباید در شرایط عادی بیش از 5% ولتاژ نامی شود.
استاندارد IEC60364-7-714 تحت عنوان تاسیسات الکتریکی ساختمان ها - الزامات تاسیسات یا محل های خاص - تاسیسات روشنایی خارجی. در بخش شماره 714-512 آمده است که افت ولتاژ در شرایط عادی نباید از افت ولتاژ در لحظه راه اندازی لامپ ها بیشتر باشد.