رله هاي اضافه بار بي متال
همانطور که گفته شد براي محافظت دستگاه و جلوگيري از جريانهاي اضافي، در مدار قدرت موتورهاي الکتريکي از يک رله حرارتي در سر راه عبور جريان استفاده مي شود. نام ديگر اين رله ها رله اضافه بار و يا رله بي متال مي باشد. هر رله حرارتي سه کنتاکت ورودي و سه کنتاکت خروجي دارد که در مدار قدرت مابين کنتاکتور و مصرف کننده قرار مي گيرند. در داخل اين رله ها به ازاي هر کنتاکت از يک نوار بي متال (دو فلز از دو جنس مختلف که ضريب انبساط طولي آنها نيز با هم فرق دارد) استفاده شده است. روي هر بي متال چند رشته سيم حامل جريان پيچيده شده است. در شرايط کار عادي، حرارت ايجاد شده توسط هيتر براي خم کردن نوار بي متال و تريپ دادن رله اضافه بار کافي نيست. در شرايط اضافه بار گرماي توليد شده توسط هيتر باعث خم شدن بي متال شده و در نتيجه روي کنتاکت مربوطه اثر مي گذارد. از رله هاي حرارتي براي حفاظت اضافه بار در موتورها، بارهاي نامتعادل و قطع يک فاز، اتصالي سيم پيچي در داخل استاتور (اتصال حلقه يکفاز، اتصال فاز با فاز) استفاده مي شود. اين نوع رله هاي حرارتي معمولاً قابليت۳۰ بار عمل در هر ساعت را دارد و در جريان مستقيم هم قابل استفاده مي باشد.
جبران دماي محيط در رله اضافه بار:
در بعضي از کاربردهاي خاص مانند پمپهاي زيرآبي، موتور در محلي نصب مي شود که دماي محيط اطراف آن ثابت است ولي کنترلهاي موتور و رله اضافه بار در مکاني نصب مي شود که درجه حرارت محيط متغير است. در چنين حالتي نقطه تريپ رله اضافه بار با دماي هواي اطراف و جريان جاري شده در موتور تغيير خواهد کرد. اين عملکرد باعث تريپ نا بهنگام موتور خواهد گرديد. براي رفع مشکل فوق از رله هاي اضافه بار جبران کننده دماي محيط استفاده مي شود. در اين رله ها علاوه بر باريکه بي متال اوليه از يک باريکه بي متال جبران شده نيز استفاده مي شود. در اين حالت، هنگامي که دماي محيط تغيير مي کند به طور مساوي بر روي هر دو بي متال تأثير گذاشته و موتور قطع نمي شود. از آنجا که جريان جاري شده در موتور و المان حرارتي بر روي بيمتال اوليه تأثير مي گذارد بنابراين در صورت وقوع اضافه بار بيمتال اوليه واحد تريپ را فعال خواهد نمود.
رله اضافه بار جبران شده با بيمتال کلاس ۴۸:
اين نوع رله در انواع تک پل و سه پل موجود مي باشد و مي توان آنرا برخلاف رله اضافه ٢ براي عملکرد دستي و يا خود ريست کن ١ بار آلياژ ذوبي نيز تنظيم نمود. توسط صفحه مدرج تنظيمي که روي اين رله قرار دارد مي توان تنظيم جرياني تريپ را تا ±15% تنظيم نمود. هيتر هاي اين نوع رله نيز در کلاسهاي ۲۰ يا ۱۰ موجود است. همچنين يک کنتاکت کمکي NO یا NC به عنوان آپشن در رله تعبيه شده است.
رله اضافه بار SIRIUS 3RU11
و در اين نوع رله اضافه بار هيترها به صورت يک قسمت کاملاً مجزا طراحي شده اند و کلاس تريپ آن ۱۰ مي باشد. رله 3RU11 SIRIUS مجهز به ريست اتوماتيک و دستي، تنظيمات جرياني قابل تنظيم و جبران کننده محيطي مي باشد. همچنين يک نمايشگر موقعيت کليد نيز براي انجام تست تعبيه شده است که براي شبيه سازي رله اضافه بار تريپ خورده از آن استفاده مي شود. اين رله همچنين داراي يک کنتاکت NO و يک کنتاکت NC نيز مي باشد.
رله هاي اضافه بار الکترونيکي:
يکي ديگر از رله هايي که براي حفاظت موتورها به کار مي رود رله هاي اضافه بار الکترونيکي است. مزاياي رله هاي اضافه بار الکترونيکي زياد مي باشد. ولي چند ويژگي معمول اين رله ها را مي توان ذکر نمود. يکي از مزاياي اين گونه رله ها طراحي بدون هيتر آنست. اين نوع طراحي، هزينه نصب رله و نياز به انبار انواع مختلف هيترها را جهت استفاده در موتورهاي مختلف کاهش مي دهد. اين نوع رله ها حفاظت قطع فاز را نيز انجام مي دهند. احتمال سوختن سيم پيچ موتورها در صورتي که يکي از فازهاي تغذيه قطع شود بسيار زياد خواهد بود. رله هاي اضافه بار الکترونيکي مي توانند قطع فاز را تشخيص داده و موتور را از منبع جدا نمايند. اين امکان در رله هاي اضافه بار مکانيکي وجود ندارد.
ر له هاي اضافه بار الکترونيکي مدل FURNAS ESP100
يک رله 100 ESP به تنهايي قادر است حداقل ۶ سايز هيتر را پوشش مي دهد. علاوه بر اين، جريان بار کامل موتور يا FLA با يک پيچ تنظيم مي شود. منحني هاي تريپ کلاسهاي ۱۰،۲۰ و۳۰ NEMA براي هر کاربردي در دسترس مي باشد. اين نوع رله هم به صورت دستي و هم به صورت خود ريست موجود است. در اين نوع رله نيز کنتاکتهاي کمکي وجود دارد.
رله اضافه بار الکترونيکي مدل Siemens3RB10
طراحي اين نوع رله بسيار شبيه مدل 100 ESP است و تريپ آن از نوع کلاس ۱۰ و ۲۰ بوده و قابليت ريست دستي و اتوماتيک، ستينگ جرياني قابل تنظيم و جبران کننده دما را نيز دارد. اين نوع رله داراي يک کنتاکت کمکيNC ، يک کنتاکت NO و يک نمايشگر موقعيت کليد براي شبيه سازي تريپ رله مي باشد.
رله اضافه بار الکترونيکي مدل Siemens 3RB12
اين نوع رله علاوه بر ساختار بدون هيتر آن و حفاظت در برابر قطع فاز قابليتهايي همچون حفاظت اتصال زمين، عدم تعادل فاز، نمايشگرLED) شامل چراغ آماده به کار، چراغ اتصال زمين و چراغ اضافه بار)، ريست اتوماتيک با کنترل از راه دور و کلاسهاي تريپ انتخابي (۵ ،۱۰ ،۱۵، ۲۵ ،۲۰ و يا ۳۰ (را نيز دارا مي باشد. رله 3RB12 داراي امکان Monitoring Self بوده و داراي ۲ کنتاکت NO و ۲ کنتاکت NC مجزا نيز مي باشد.
سیستم ارتباطیProFI Bus DP
ارسال سريع اطلاعات در هر فرآيند پيچيده از ضروريات است. سيستم DP Bus ProFI يک سيستم ارتباطي باز است که بر مبناي استانداردهاي بين المللي موسسات صنعتي ايجاد شده است. اين سيستم، اتصال چند دستگاه مانند رله اضافه بار DP- Simocode را براي ارتباط با يک PLC يا يک کامپيوتر بر روي يک باس امکان پذير مي سازد اين سيستم ارتباطي جايگزيني براي سيم کشيهاي موازي بوده و مقرون به صرفه است.
رله اضافه بار 3UF5 SiMOCODE – DP
اين رله به همراه سيستمDP Bus ProFI ، بار را در برابر اضافه بار، عيوب فاز، اتصال زمين و عدم تعادل جريان محافظت مي کند. اين رله را مي توان از طريق يک مرکز مانند کامپيوتري که نرم افزار DP – SiMOCODE-Win بر روي آن نصب است و يا يک PLC با يک پروسسور ارتباطي DP Bus ProFI کنترل، نظارت، تست و پارامتر گذاري نمود. از واحد3UF50 مي توان به عنوان يک رله اضافه بار حالت جامد مستقل نيز براي حفاظت موتور استفاده نمود. در اين رله کلاس تريپ در ۶ مرحله از کلاس ۵ تا کلاس ۳۰ قابل انتخاب است. واحد اصلي اين رله با چهار ورودي و چهار خروجي تغذيه مي شود ولي واحدهاي ديگري نيز موجود است که داراي ۸ ورودي و ۴ خروجي اضافي مي باشند.