کابل کواکسیال یا در لفظ رایج کواکسیال (Coaxial cable)، در فارسی «کابل هم محور» نامیده می شود. این نوع کابل از سال ۱۹۳۶ برای انتقال اطلاعات به کار گرفته شد. کابل کواکسیال یک رسانای داخلی (معمولا از جنس مس) دارد که توسط یک عایق منعطف پلاستیکی محصور شدهاند. روی این لایه نیز توسط یک رسانای نازک (از جنس آلومینیوم یا مس) برای انعطاف کابل، به هم بافته شده است. همه این اجزا در داخل عایق دیگری جاسازی شدهاند.
این کابلها دارای «امپدانس» مخصوص به خود هستند (مقدار مقاومت یک مدار در برابر جریان الکتریکی را امپدانس می گویند(
کابلهای کواکسیال بر اساس مقدار مقاومت در برابر جریان، دسته بندی می شوند (بعنوان مثال کابل ۵۰ اهم یا ۷۵ اهم) کابل مورد استفاده در سیستم های مداربسته آنالوگ، آنتن های دیجیتال خانگی و تلویزیونها از نوع کواکسال ۷۵ اهم است.
امپدانس بیشتر از ۷۵ اهم، تصویر را اشباع و کمتر از آن تصویر را تار می کند. اگر به بدنه کابل دقت کرده باشید، امپدانس و برخی اصطلاحات دیگر روی آن حک شده است. یکی از مزایای کابل کواکسیال این است که هیچ نویزی وارد آن نمی شود. یعنی موج انتقالی کاملا محافظت شده است.
انواع مختلفی کابل کواکسیال وجود دارد که معروفترین آنها RG است. در بین RG ها هم «RG59» معروف تر است و خصوصا در سیستم های مداربسته آنالوگ بیشترین کاربرد را دارد.
از کانکتورهای (فیشBNC) برای اتصال کابل های کواکسیال استفاده می شود. BNC هم مانند کابل، در دو نوع ۵۰ و ۷۵ اهم تولید می شود.
BNC های مورد استفاده در سیستم مداربسته از نوع ۷۵ اهم و به ۳ شکل لحیمی، پیچی و پرسی عرضه می شود. انتخاب کابل کواکسیال و BNC مرغوب و دقت در اتصال BNC به کابل یکی از مهمترین بخش های کار است که کمتر رعایت می شود. بیشتر نویزی که در تصویر دوربین های آنالوگ مشاهده می شود به جهت همین موضوع است.
مزایای کابل های کواکسیال:
پهنای باند نسبتا وسیع مورد نیاز اکثر سرویس های مخابراتی و انتقال مناسب تصویر، ظرفیت بالای انتقال، حداکثر پهنای باند ۳۰۰ مگاهرتز، دوام و پایداری خوب، پایین بودن مخارج نگهداری
از دیگر مزایایی کابل کواکسیال عبارتند از:
بیشترین پهنای باند
کم هزینه
دارای مقاومت بالا
قابل استفاده برای سیستم های آنالوگ و دیجیتال
معایب:
مخارج بالای نصب، نصب مشکل تر نسبت به کابل های دیگر، افت سیگنال در فواصل زیاد، نیاز به استفاده از عناصر خاص برای انشعابات