اساس کار کلیدهای محافظ جان حفاظت در برق گرفتگی به صورت غیر مستقیم است یعنی در اتصال فاز به بدنه بکار می رود و این کلید در برابر تماس مستقیم با برق حفاظت ایمنی مطمئنی نخواهد داشت. این وسیله دارای سه دسته سیم پیچی بر روی یک هسته آهنی میباشد تا وقتی کهi2 = i1 باشد شار مغناطیسی برآیند در داخل هسته صفر است و ولتاژی در سیم پیچ سوم نخواهیم داشت، ولی به محض بروز اتصالی بدنه در بار آنگاه به دلیل اینکه مقداری از جریان به صورت جریان نشتی وارد زمین میشود آنگاه برآیند این دو تا جریان صفر نخواهد شد و در هسته نیز برآیند فوران صفر نمیشود یا به عبارت دیگر در هسته تغییر فوران خواهیم داشت که این تغییرات فوران در سیم پیچ سوم ولتاژی القای میکند و کلید محافظ جان عمل میکند و سیستم را قطع میکند.
از مزایای دیگر استفاده از کلیدهای محافظ جان جلوگیری از بروز آتش سوزی و همچنین برق گرفتگی در اثر وجود جریان نشتی میباشد. با توجه به اینکه جریان 0.5 آمپری میتوان باعث بروز آتش سوزی شود، کلید حفاظت از خطر برق گرفتگی با تشخیص جریان نشتی و قطع جریان ورودی، مانع از بروز آتش سوزی میشود. همچنین از آنجا که در صورت وجود جریان نشتی در بدنه وسائل برقی و یا سیستم سیم کشی ساختمان، این جریان به مرور زمان زیاد میشود و احتمال سوختن وسایل برقی و سیستم سیم کشی ساختمان را به وجود میآورد لذا استفاده از کلیدهای حفاظت از خطر برق گرفتگی، با توجه به کاهش میزان هدر رفتن انرژی الکتریکی و برق مصرفی. صرفه جوئی اقتصادی را نیز در بر خواهد داشت.
کلید محافظ جریان نشتی اشنایدر:
این نوع از محافظ جان های اشنایدر تنها قادر است از مدار در برابر جریان نشتی محافظت کند. کلید محافظ جریان نشتی که با RCCB یا RCD نیز شناخته میشود، نوعی کلید است که با مقایسهی جریانهای رفت و برگشت از مدار و در صورت وجود اختلاف بین جریان رفت و برگشت، مدار را قطع میکند. در حالت عادی مدارهای الکتریکی، جریان رفت با جریان برگشت برابر است، اما اگر به هر دلیلی جریان بین سیم فاز و نول (در مدارهای تکفاز) اختلاف داشته باشد، این کلید محافظ عمل خواهد کرد. وجود این اختلاف ممکن است بر اثر اتصال بدنهی یکی از دستگاههای الکتریکی باشد که در آن جریان الکتریکی به جای برگشتن از راه سیم نول از راه زمین به منبع برمیگردد که اصطلاحاً میگویند جریان نشت پیدا کرده است.
این دستگاه جریانهای نشتی کوچکی را که توسط فیوز یا کلید مینیاتوری شناسایی نمیشوند اما میتوانند زمینه ساز آتشسوزی یا برق گرفتگی شوند را شناسایی و مدار را در زیر یک دهم ثانیه قطع مینماید. همچنین جریان نشتی ممکن است از راه بدن فردی که با زمین تماس دارد و به طور تصادفی دستش با قسمت برقدار مدار تماس پیدا کرده است به وجود آید، این کلیدها به گونهای طراحی میشوند که (اگر سازنده حساسیت به جریان نشتی را 30 میلی آمپر تنظیم نماید) پیش از آسیب رسیدن به فرد مدار را قطع میکنند. به عبارت دیگر کلید با مقایسه جریان ورودی با جریان خروجی نشتی را تشخیص میدهد و در صورتی که جریان نشتی در مداری که کلید در آن واقع شده است بیشتر از حساسیت کلید باشد کلید عمل کرده و جریان ورودی و در نتیجه مدار را قطع مینماید.
نوعی کلید است که با مقایسه جریان ورودی و خروجی، جریان نشتی را تشخیص می دهد و در صورتی که جریان نشتی بیشتر از میزان حساسیت کلید باشد، مدار را قطع می کند. (این کلید قادر است جریان های نشتی کوچکی را که توسط فیوز قابل شناسایی نیستند اما می توانند موجب آتش سوزی یا برق گرفتگی شوند، شناسایی کند)
انواع کلیدهای محافظ جان اشنایدر از نظر کاربرد:
۱- کلید محافظ جان خانگی
۲- کلید محافظ جان صنعتی
نکته: اگر حساسیت محافظ جان اشنایدر تا ۳۰mA باشد، این کلید به عنوان محافظ جان و در صورتی که حساسیت آن بیشتر از ۳۰mA باشد به عنوان کلید حفاظت از تجهیزات برق صنعتی به کار می رود.
کلیدهای محافظ جان اشنایدر در دو نوع دو پل (جهت استفاده ی مشترکین تک فاز یا خانگی (فاز و نول)) و چهار پل (جهت استفاده ی مشترکین سه فاز یا صنعتی (و یا بدون نول)) به کار می روند.
انواع روشهای حفاظت در برابر برق گرفتگی:
۱ - حفاظت توسط ولتاژ پایین، ولتاژ کاری پایین و محدود کردن انرژی
۲ - حفاظت توسط عایق بندی
۳ - حفاظت توسط پوششها و روکشها
۴ - حفاظت توسط ایجاد فاصله
۵ - حفاظت توسط سیم ارت
هر یک از روشهای حفاظتی فوق، دارای مزایا و معایب خاصی هستند و استفاده انحصاری از هر کدام از روشهای بالا، دارای نواقص و محدودیت هایی میباشد. متخصصان صنعت برق جهت رفع این محدودیت ها، به فکر ساخت وسیلهای افتادند که بتواند در هنگام برق گرفتگی و اتصال کوتاه، در مدت زمان بسیار اندک و با نشت کمترین جریان، عمل کرده و اشخاص را در برابر خطرات ناشی از برق گرفتگی حفظ نماید و به همراه روشهای دیگر، بیشترین حالت حفاظت در مقابل تماس مستقیم و غیر مستقیم، در محیط کاری و تماسهای ناخواسته تامین نماید که این وسیله همان کلید RCD میباشد.
فاصله گذاری بین RCD ها:
۱) فاصله گذاری موازی: در این روش حفاظت هر خط توسط یک RCD مجزا تامین میگردد ودر صورت بروز اتصالی فقط همان خط قطع میگردد.
۲) فاصله گذاری سری: در این روش تعدادی RCD به صورت سری با هم نصب میشود در این شرایط باید جریان نامی قطع کلید پایین دست را ۱ /۳ جریان نامی قطع بالایی انتخاب کنیم.
حداکثر طول مجاز هادی جهت حفاظت جان افراد:
کلیدهای اتوماتیک اشنایدر باید جهت جلوگیری از آسیبهای فیزولوژیکی برق گرفتگی در زمانی کوچک تر از حدی که استاندارد مشخص کرده قطع نماید برای چک کردن این مسئله و انتخاب کلید حفاظتی مناسب باید مینیموم جریان اتصال کوتاه ناشی اتصالی فاز به بدنه محاسبه گردد. این جریان مینیموم مربوط به حالتی است که در دورترین نقطه حفاظت شده یک اتصالی بین هادی فاز با هادی ارت رخ دهد محاسبه تقریبی جریان اتصال کوتاه مینیموم در سیستم TN با رابطهی زیر میباشد.
فرمول جریان اتصال کوتاه مینیموم فرمول فاصله گذاری RCDΡ: مقاومت مخصوص هادی در ۲۰ درجه سانتی گراد
u: ولتاژ فازی
L: طول کابل
s: سطح مقطع هر یک از هادیها
n: تعداد فازها
برای استعلام قیمت محصولات تجهیزات اشنایدر میتوانید با شماره های 05137130000 و 09396718656 تماس گرفته تا مشاوران ما در بازرگانی سپهران میزبان صدای گرم شما باشند.