بسیاری از ما برای صرفه‌جویی در فضا یا کمبود پریز برق، چند وسیله را با استفاده از سه‌راهی یا چند راهی به یک پریز وصل می‌کنیم. اما این کار می‌تواند باعث افزایش جریان برق، گرم شدن سیم‌ها، آسیب به وسایل برقی و حتی آتش‌سوزی شود. در این مقاله به‌صورت ساده توضیح می‌دهیم چرا نباید چند وسیله پرمصرف را همزمان به یک پریز وصل کنیم و چه راه‌حل‌هایی برای افزایش ایمنی وجود دارد.
مفهوم جریان و توان برق در پریزها
هر پریز برق، برای تحمل مقدار مشخصی جریان الکتریکی (آمپر) طراحی شده است.
به‌طور معمول پریزهای خانگی در ایران تحمل جریان ۱۰ تا ۱۶ آمپر را دارند.
وقتی چند وسیله را همزمان به یک پریز متصل می‌کنید، مجموع توان مصرفی آن‌ها ممکن است از حد مجاز پریز بیشتر شود.
مثال:
اگر به یک پریز همزمان بخاری برقی (۲۰۰۰ وات) و اتو (۱۵۰۰ وات) وصل کنید، مجموع توان ۳۵۰۰ وات می‌شود؛ در حالی که اغلب پریزها حداکثر تا حدود ۲۵۰۰ وات توان تحمل دارند. نتیجه؟ داغ شدن سیم‌ها و خطر آتش‌سوزی!
خطرات وصل کردن چند وسیله به یک پریز
۱. افزایش جریان و داغ شدن سیم‌ها
وقتی چند وسیله پرمصرف مثل بخاری، اتو، یا سشوار را به یک پریز وصل کنید، جریان بیش از حد از سیم عبور می‌کند و باعث داغ شدن سیم یا ذوب شدن دوشاخه می‌شود.
۲. احتمال آتش‌سوزی
گرمای زیاد در اطراف سیم‌ها می‌تواند عایق آن‌ها را از بین ببرد و در تماس با مواد قابل اشتعال، آتش‌سوزی ایجاد کند.
۳. آسیب به وسایل برقی
نوسان ولتاژ ناشی از بار زیاد ممکن است به قطعات داخلی وسایل برقی حساس مانند تلویزیون، لپ‌تاپ یا یخچال آسیب بزند.
۴. افزایش مصرف برق و هزینه‌ها
وقتی چند وسیله همزمان از یک مدار تغذیه شوند، فشار زیادی به سیستم برق وارد شده و مصرف انرژی و هزینه برق افزایش می‌یابد.
چگونه از این خطرات جلوگیری کنیم؟
✅ استفاده از چند راهی برق استاندارد
اگر مجبورید چند وسیله را به یک پریز وصل کنید، حتماً از چندراهی با فیوز محافظ و کلید قطع خودکار استفاده کنید. این نوع چندراهی‌ها در صورت افزایش جریان، مدار را قطع می‌کنند.
✅ عدم استفاده همزمان از وسایل پرمصرف
وسایل گرمایشی، اتو، جاروبرقی یا سشوار را هرگز با هم از یک پریز روشن نکنید.
✅ بررسی سیم‌کشی ساختمان
در ساختمان‌های قدیمی ممکن است سیم‌ها تحمل جریان بالا را نداشته باشند. بررسی دوره‌ای سیم‌کشی توسط برقکار می‌تواند از خطرات جدی جلوگیری کند.
✅ استفاده از محافظ برق
محافظ برق علاوه بر کنترل نوسانات، در صورت افزایش ولتاژ به‌طور خودکار مدار را قطع می‌کند.
جمع‌بندی
اتصال چند وسیله پرمصرف به یک پریز ساده‌ترین راه برای افزایش خطر آتش‌سوزی و خرابی وسایل برقی است. هر پریز ظرفیت محدودی دارد و باید به‌صورت ایمن از آن استفاده کرد. با رعایت چند نکته ساده مانند استفاده از چندراهی استاندارد، محافظ برق و بررسی سیم‌کشی، می‌توان خطرات برق را به حداقل رساند و از وسایل برقی خود به‌درستی محافظت کرد.
❓ سوالات متداول چرا نباید چند وسیله را همزمان به یک پریز وصل کنیم؟
۱. آیا استفاده از سه‌راهی خطرناک است؟
در صورتی که سه‌راهی بی‌کیفیت باشد یا چند وسیله پرمصرف به آن وصل شود، بله. همیشه از مدل‌های استاندارد با فیوز محافظ استفاده کنید.
۲. آیا می‌توان لامپ، شارژر و تلویزیون را همزمان وصل کرد؟
بله، چون مصرف این وسایل پایین است. اما وسایل پرقدرت مانند بخاری یا مایکروویو نباید در یک مدار مشترک باشند.
۳. آیا استفاده از محافظ برق خانگی کافی است؟
محافظ برق برای وسایل حساس مثل تلویزیون و کامپیوتر مفید است، اما برای وسایل پرمصرف باید مدار مجزا در نظر گرفته شود.